Procedura reagowania w sytuacji cyberprzemocy

 

Procedura zawiera zasady postępowania w sytuacji ujawnienia cyberprzemocy.

I. Ujawnienie przypadku cyberprzemocy

 

Informacja o cyberprzemocy, może pochodzić z różnych źródeł. Osobą zgłaszającą fakt prześladowania może być poszkodowany uczeń, jego rodzice lub inni uczniowie – świadkowie zdarzenia, nauczyciele. Zgłoszenia może dokonać również każdy, kto poweźmie wiedzę o takim zdarzeniu.

Niezależnie od tego, kto zgłasza przypadek cyberprzemocy, procedura interwencyjna obejmuje:

• udzielenie wsparcia ofierze przemocy;

• zabezpieczenie dowodów i ustalenie okoliczności zdarzenia;

• wyciągnięcie konsekwencji wobec sprawcy przemocy oraz praca nad zmianą postawy ucznia.

 

II. Ustalenie okoliczności zdarzenia

 

Wszystkie przypadki przemocy, także przemocy z wykorzystaniem mediów elektronicznych, powinny zostać zbadane i udokumentowane.

1. Jeśli wiedzę o zajściu posiada nauczyciel niebędący wychowawcą, powinien przekazać informację wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedagoga szkolnego i dyrektora.

2. Pedagog szkolny i dyrektor wspólnie z wychowawcą powinni dokonać analizy zdarzenia, zaplanować dalsze postępowanie.

3. Do zadań szkoły należy także ustalenie okoliczności zdarzenia i ewentualnych świadków.

4. Warto zadbać o udział nauczyciela informatyki w procedurze interwencyjnej, szczególnie na etapie zabezpieczania dowodów i ustalania tożsamości sprawcy cyberprzemocy.

 

III. Zabezpieczenie dowodów

 

1. Wszelkie dowody cyberprzemocy powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane. Należy zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz, jeśli to możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e-mail, numer telefonu komórkowego itp.) lub adres strony www, na której pojawiły się szkodliwe treści czy profil.

2. Takie zabezpieczenie dowodów nie tylko ułatwi dalsze postępowanie dostawcy usługi (odnalezienie sprawcy, usunięcie szkodliwych treści z serwisu), ale również stanowi materiał, z którym powinny się zapoznać wszystkie zaangażowane w sprawę osoby: dyrektor i pedagog szkolny, rodzice oraz policja, jeśli doszło do złamania prawa.

3. Na etapie zabezpieczania dowodów cyberprzemocy i identyfikacji sprawcy należy korzystać z pomocy nauczyciela informatyki.

 

IV. Zarejestrowanie dowodów cyberprzemocy

 

• telefon komórkowy

Nie kasować wiadomości. Zapisać wszystkie wiadomości, zarówno tekstowe, jak i nagrane na pocztę głosową w pamięci telefonu.

• komunikatory

Niektóre serwisy pozwalają na zapisywanie rozmów. Można również skopiować rozmowę, wkleić do dokumentu Word (lub innego edytora tekstu), zapisać i wydrukować.

• Strony serwisów społecznościowych, www

Aby zachować kopię materiału widoczną na ekranie, należy wcisnąć jednocześnie klawisze Control i Print Screen, a następnie wykonać operację „Wklej” w dokumencie Word.

• czat

Podobnie jak w przypadku stron www, jeśli chcemy zachować kopię materiału, który widać na ekranie, należy wcisnąć klawisze Control i Print Screen, a następnie wykonać operację „Wklej” w dokumencie Word. Można też wydrukować interesującą nas stronę.

• e - mail

Wydrukować wiadomość, przekazać ją do nauczyciela lub pedagoga, który zajmuje się ustaleniem okoliczności zajścia. Zachowanie całości wiadomości, a nie tylko samego tekstu jest bardziej pomocne, ponieważ zawiera on informacje o jej pochodzeniu.

 

V.  Identyfikacja sprawcy

 

Należy pamiętać, iż:

Wielu sprawców cyberprzemocy posługuje się „skradzioną tożsamością”, wykorzystując telefony innych uczniów, profile w serwisach społecznościowych, ich konta pocztowe do wysyłania wiadomości bądź zamieszczania krzywdzących materiałów. Trudności z wykryciem „cyberagresora” mogą się pojawić również w sytuacji, gdy materiał przesyłany jest między telefonami komórkowymi drogą bezprzewodową lub wiadomości tekstowe na telefon wysyłane są z bramki internetowej.

 

Co może pomoc w identyfikacji sprawcy?

 

1. Świadkowie – inni uczniowie odwiedzający „obraźliwe” strony mogą posiadać informacje na temat ich autora, mogą też zidentyfikować numer telefonu komórkowego sprawcy, jeśli nie jest on zastrzeżony.

2. Gdy ustalenie sprawcy nie jest możliwe kontakt z dostawcą usługi internetowej – może on nie tylko zablokować konto agresora lub usunąć szkodliwe treści, ale także podać dane sprawcy cyberprzemocy. Dane takie nie mogą być jednak udostępniane osobom prywatnym. Aby je pozyskać, konieczny jest kontakt z policją.

3. Kontakt z operatorem sieci komórkowej w przypadku, gdy numer telefonu sprawcy jest zastrzeżony – może on podjąć kroki w kierunku ustalenia sprawcy, jeśli otrzyma dane o dacie i godzinie rozmowy. Operator może udostępnić te dane tylko policji.

4. W przypadku gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się ustalić, należy bezwzględnie skontaktować się z policją.

 

VI. Działania wobec sprawcy cyberprzemocy

 

Gdy sprawca cyberprzemocy jest znany i jest on uczniem szkoły należy podjąć działania:

1. Rozmowa z uczniem sprawcą przemocy o jego zachowaniu:

• celem rozmowy powinno być ustalenie okoliczności zajścia, wspólne zastanowienie się nad jego przyczynami i poszukanie rozwiązania sytuacji konfliktowej;

• sprawca powinien otrzymać jasny i zdecydowany komunikat o tym, że szkoła nie akceptuje żadnych form przemocy;

• należy omówić z uczniem skutki jego postępowania i poinformować o konsekwencjach regulaminowych, które zostaną wobec niego zastosowane;

• sprawca powinien zostać zobowiązany do zaprzestania swojego działania i usunięcia z sieci szkodliwych materiałów;

• ważnym elementem rozmowy jest też określenie sposobów zadośćuczynienia wobec ofiary cyberprzemocy;

• jeśli w zdarzeniu brała udział większa grupa uczniów, należy rozmawiać z każdym z nich z osobna, zaczynając od lidera grupy;

• nie należy konfrontować sprawcy i ofiary cyberprzemocy.

2. Powiadomienie rodziców sprawcy i omówienie z nimi zachowania dziecka:

• rodzice sprawcy powinni zostać poinformowani o przebiegu zdarzenia i zapoznani z materiałem dowodowym, a także z decyzją w sprawie dalszego postępowania oraz podjętych przez szkołę środkach dyscyplinujących wobec ich dziecka.

3. Objęcie sprawcy opieką psychologiczno - pedagogiczną:

• praca ze sprawcą powinna zmierzać w kierunku pomocy uczniowi w zrozumieniu konsekwencji jego zachowania, zmiany postawy i postępowania, w tym sposobu korzystania z nowych technologii;

• pomoc psychologiczna może być udzielona sprawcy na terenie szkoły;

• w uzasadnionym przypadku można w toku interwencji zaproponować uczniowi (za zgodą rodziców) skierowanie do specjalistycznej placówki i udział w programie terapeutycznym.

 

VII. Zastosowanie środków dyscyplinujących wobec sprawcy cyberprzemocy

 

1. Należy pamiętać, iż celem sankcji wobec sprawcy jest:

• zatrzymanie przemocy i zapewnienie poczucia bezpieczeństwa poszkodowanemu uczniowi;

• wzbudzenie refleksji na temat jego zachowania, zrozumienie krzywdy, jaką spowodował i powstrzymanie przed podobnym zachowaniem w przyszłości;

• pokazanie społeczności szkolnej, że cyberprzemoc nie będzie tolerowana a szkoła jest w stanie efektywnie zareagować w tego rodzaju sytuacji.

2. Podejmując decyzję o rodzaju kary, należy wziąć pod uwagę:

• rozmiar i rangę szkody – czy materiał został upubliczniony w sposób pozwalający na dotarcie do niego wielu osobom (określa to rozmiar upokorzenia, jakiego doznaje ofiara), czy trudno jest wycofać materiał z sieci;

• czas trwania prześladowania – czy było to długotrwałe działanie czy pojedynczy incydent;

• świadomość popełnianego czynu – czy działanie było zaplanowane, a sprawca był świadomy, że wyrządza krzywdę koledze, jak wiele wysiłku włożył w ukrycie swojej tożsamości;

• motywację sprawcy – należy sprawdzić, czy działanie sprawcy nie jest działaniem odwetowym w odpowiedzi na uprzednio doświadczone prześladowanie;

• rodzaj rozpowszechnianego materiału.

 

VIII. Procedura reagowania wobec sprawcy cyberprzemocy

 

Gdy sprawcą jest uczeń szkoły:

Ujawnienie przypadku cyberprzemocy

Zabezpieczenie dowodów

Przerwanie aktu cyberprzemocy

Zobowiązanie ucznia do zaprzestania takiego postępowania i usunięcia materiałów z sieci

Zastosowanie konsekwencji regulaminowych

Zapewnienie pomocy psychologiczno - pedagogicznej uczniowi sprawcy

Powiadomienie rodziców lub opiekuna prawnego sprawcy

Powiadomienie o dalszym postępowaniu i konsekwencjach wobec ucznia

 

IX. Procedura reagowania wobec ofiary cyberprzemocy

 

Ujawnienie przypadku cyberprzemocy

Powiadomienie dyrektora, pedagoga szkolnego

Rozmowa z ofiarą cyberprzemocy (wsparcie, porada)

Ujawnienie okoliczności zdarzenia (rodzaj materiału, sposób rozpowszechniania, ustalenie sprawców, świadków zdarzenia)

Zabezpieczenie dowodów

Analiza zdarzenia

Poinformowanie rodziców poszkodowanego ucznia o zdarzeniu, działaniach szkoły, porada i pomoc

Zapewnienie pomocy psychologiczno – pedagogicznej poszkodowanemu uczniowi

Monitorowanie sytuacji ucznia

Podczas rozmowy z uczniem ofiarą cyberprzemocy:

• zapewnij go, że dobrze zrobił, mówiąc o tym, co się stało,

• powiedz, że widzisz i rozumiesz jak jest mu trudno ujawnić to, co go spotkało,

• powiedz mu, że nikt nie ma prawa tak się zachowywać wobec niego,

• zapewnij go, że szkoła nie toleruje żadnej formy przemocy i podejmie odpowiednie procedury interwencyjne,

• bądź uważny na pozawerbalne przejawy uczuć dziecka – zażenowanie, skrępowanie, wstyd, lęk, przerażenie, smutek, poczucie winy.

 

X. Działania wobec ofiary cyberprzemocy

 

1. Wsparcie psychiczne:

Podobnie jak w przypadku innych form przemocy, ofiara cyberprzemocy potrzebuje pomocy i emocjonalnego wsparcia ze strony dorosłych. Musi także wiedzieć, że szkoła podejmie odpowiednie kroki w celu rozwiązania problemu.

2. Poradź uczniowi, aby:

• nie utrzymywał kontaktu ze sprawcą, nie odpowiadał na maile, telefony itp.;

• nie kasował dowodów: e-maili, SMS-ów, MMS-ów, zdjęć, filmów i przedstawił je osobie dorosłej;

• zastanowił się nad zmianą swoich danych kontaktowych w komunikatorach, zmianą adresu e-mail, numeru telefonu komórkowego;

• jeśli korzysta z komunikatora, to ustawił go tak, żeby nikt spoza listy kontaktów nie mógł się z nim połączyć.

3. Monitoring

• Po zakończeniu interwencji należy monitorować sytuację ucznia, sprawdzając, czy nie są wobec niego podejmowane dalsze działania przemocowe bądź odwetowe ze strony sprawcy.

• Rodzice dziecka będącego ofiarą cyberprzemocy powinni być poinformowani o problemie, otrzymać wsparcie i pomoc ze strony szkoły. W rozmowie z nimi pedagog lub wychowawca przedstawiają kroki, jakie zostały podjęte w celu wyjaśnienia zajścia oraz zapewnienia bezpieczeństwa poszkodowanemu uczniowi, a także, jeśli to wskazane, zaproponować rodzicom i dziecku pomoc specjalisty (psychologa, pedagoga).

 

XI. Ochrona świadków zgłaszających zdarzenie

 

Profesjonalną opieką należy otoczyć także świadków zdarzenia uczestniczących w ustalaniu przebiegu zajścia. Osoby podejmujące działania interwencyjne muszą mieć świadomość skutków, jakie działania te niosą nie tylko dla ofiar, ale i świadków zdarzeń.

1.Ważne jest, by w wyniku interwencji nie narazić ich na zemstę i groźby ze strony sprawcy. Osoba, której uczeń zaufał, informując o jakimkolwiek akcie przemocy, a więc także cyberprzemocy, ma obowiązek postępować tak, by swoim zachowaniem i działaniem nie narazić świadka zgłaszającego problem.

2. Postępowanie interwencyjne wymaga od wyjaśniającego sprawę dyskrecji i poufnego postępowania. Występowaniu w roli świadka często towarzyszą dramatyczne przeżycia – uczniowie boją się, że sami również mogą się stać obiektem prześladowań, obawiają się etykiety „donosiciela”. Nauczyciel powinien wzbudzić swoim zachowaniem zaufanie i poczucie bezpieczeństwa u takiego ucznia oraz wykazać dla niego zrozumienie i empatię.

 

Jak się zachować wobec świadka zgłaszającego cyberprzemoc?

 

1. Powiedz, że dobrze zrobił, zgłaszając fakt przemocy.

2. Powiedz, że wymagało to od niego wiele odwagi.

3. Zapewnij o swojej dyskrecji.

4. Nie ujawniaj jego danych, jeśli nie jest to konieczne (np. gdy sprawa została zgłoszona na policję).

5. Pod żadnym pozorem nie konfrontuj go ze sprawcą.

6. Zadbaj o jego bezpieczeństwo, nie upubliczniając jego udziału w sprawie.

7. Niedopuszczalne jest stosowanie konfrontacji świadka ze sprawcą jako metody wyjaśniania sprawy czy ostentacyjne wywoływanie go z lekcji celem złożenia zeznań, ze względu na bezpieczeństwo i nienarażanie go na odwet ze strony agresora. Zaniedbanie tego rodzaju podstawowych zasad bezpieczeństwa może sprawić, że następnym razem uczeń nie podejmie działań na rzecz obrony słabszych i pokrzywdzonych oraz nie zgłosi zagrażającego zdarzenia.

 

XII. Sporządzenie dokumentacji z zajścia

 

1. Pedagog szkolny jest zobowiązany do sporządzenia notatki służbowej z rozmów ze sprawcą, poszkodowanym, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Dokument powinien zawierać datę i miejsce rozmowy, personalia osób biorących w niej udział, opis ustalonego przebiegu wydarzeń.

2. Jeśli rozmowa przebiegała w obecności świadka (np. wychowawcy), powinien on podpisać notatkę po jej sporządzeniu.

3. Jeśli zostały zabezpieczone dowody cyberprzemocy, należy je również włączyć do dokumentacji pedagogicznej (wydruki, opis).

 

XIII. Współpraca szkoły z policją i sądem rodzinnym

 

Większość przypadków cyberprzemocy nie wymaga powiadamiania sądu rodzinnego czy policji i powinna być rozwiązywana przy użyciu dostępnych szkole środków wychowawczych. Istnieją jednak sytuacje, gdy konieczne staje się zgłoszenie sprawy do sądu rodzinnego, a mianowicie:

1) jeśli rodzice sprawcy cyberprzemocy odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a uczeń nie zaniechał dotychczasowego postępowania, dyrektor szkoły powinien pisemnie powiadomić o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny, szczególnie jeśli do szkoły napływają informacje o innych przejawach demoralizacji dziecka;

2) gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki wychowawcze (rozmowa z rodzicami, konsekwencje regulaminowe wobec ucznia, spotkania z pedagogiem), a ich zastosowanie nie przynosi pożądanych rezultatów, dyrektor powinien zwrócić się do sądu rodzinnego z wnioskiem o podjęcie odpowiednich środków wynikających z ustawy o postępowaniu z nieletnimi.

 

Powiadomienie policji i/lub sądu rodzinnego

 

Poważne przypadki cyberprzemocy przebiegające z naruszeniem prawa (np. groźby karalne, propozycje seksualne, publikowanie nielegalnych treści) powinny zostać bezwzględnie zgłoszone na policję. Zgłoszenia dokonuje dyrektor szkoły.

* Szkoła jest zobowiązana do powiadomienia policji i/lub sądu rodzinnego w przypadku przestępstw ściganych z urzędu.

 

Przestępstwa ścigane na wniosek poszkodowanego:

• groźby – art. 190 kk

• naruszenie wizerunku – art. 23 i art. 24 kc

• naruszenie czci – art. 23 i art. 24 kc oraz art. 216 kk

• nękanie – art. 190a § 1 kk

• podszywanie – art. 190a § 2 kk

• wulgaryzmy – art. 140 i art. 141 kw

Opracowane na podstawie ,,Szkolne standardy bezpieczeństwa dzieci i młodzieży online” - Fundacja Dzieci Niczyje

 

Procedura reagowania w przypadku podejrzenia nadużywania mediów elektronicznych – komputer, Internet

 

W kontekście dysfunkcyjnych zachowań związanych z Internetem mówimy o jego nadużywaniu. Chociaż do nadużywania Internetu dochodzi najczęściej poza szkołą, to nauczyciele mogą być pierwszymi osobami, które dostrzegą zagrożenie – zmieniające się zachowanie ucznia, wycofanie się z kontaktów z rówieśnikami, pojawiające się problemy w nauce. Z tego też powodu szkoła powinna zareagować – oczywiście w porozumieniu z rodzicami. Czas spędzany w Internecie nie jest jedynym kryterium rozpoznania tego problemu.

By mówić o nadużywaniu Internetu, powinny być spełnione dwa kryteria:

1. czas i intensywność korzystania z sieci wymyka się spod kontroli, użytkownik spędza w Internecie więcej czasu niż zamierzał, odczuwa nieodpartą potrzebę korzystania z sieci;

2. korzystanie z Internetu prowadzi do zaniedbywania innych aspektów życia, rodzi problemy na różnych płaszczyznach, powoduje cierpienie – uzależnionego lub osób z jego otoczenia.

Pojęcie nadużywania sieci może dotyczyć różnych obszarów: gier internetowych, portali społecznościowych i komunikatorów, pornografii, hazardu online. Zazwyczaj u podłoża nadużywania Internetu leżą złożone czynniki. Tak jak w przypadku innych uzależnień, ucieczka w Internet może być rodzajem niekonstruktywnej strategii radzenia sobie ze stresem, chęcią oderwania się od niepowodzeń, odrzucenia przez grupę rówieśniczą, konfliktów w rodzinie. To jednocześnie błędne koło – nadmierne zaangażowanie się w aktywność w Internecie rodzi kolejne problemy, nie rozwiązując poprzednich. Podkreślane są również czynniki osobowościowe korelujące z nadmiernym używaniem internetu:

• depresja;

• introwersja, neurotyzm, nadmierna wrażliwość, nieśmiałość;

• współwystępowanie innych nałogów;

• niska samoocena, przeżywanie niepewności;

• negatywne strategie radzenia sobie ze stresem.

 

Procedura reagowania na zgłoszenia dotyczące nadużywania Internetu

 

1. Ujawnienie przypadku nadużywania Internetu.

Informacja o nadmiernym korzystaniu z sieci lub komputera może dotrzeć do nauczyciela/pedagoga z różnych źródeł: może być zgłoszona przez ucznia, rodziców, innych nauczycieli.

 

2. Rozmowa z uczniem.

Zebranie informacji na temat podejrzeń o nadużywaniu Internetu, jego formy oraz częstotliwości.

 

3. Kontakt z rodzicami.

Poinformowanie opiekunów o obserwacjach dotyczących dziecka.

 

4. Zapewnienie wsparcia psychologicznego

Udzielenie wsparcia dziecku na terenie szkoły bądź polecenie specjalistycznej placówki.

 

5. Wsparcie informacyjne.

Wsparcie dotyczy możliwości dalszych działań w sytuacji nadużywania Internetu, informacji dotyczących bezpośredniej pomocy specjalistycznej. Przekazanie kontaktu do zespołu pomocy w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa online helpline.org.pl. Kontakt z zespołem jest możliwy pod bezpłatnym numerem telefonu 800 100 100 oraz poprzez czat, od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-18.00, jak również poprzez formularz: www.helpline.org.pl i e-mail: helpline@helpline.org.pl.

 

6. Podjęcie interwencji prawnej.

Większość sytuacji związanych z nadużywaniem Internetu bądź komputera nie wymaga powiadamiania sądu rodzinnego.

Zgłoszenie sprawy do sądu rodzinnego jest jednak wskazane:

• jeśli rodzice dziecka odmawiają współpracy i nie kontaktują się ze szkołą, a uczeń nie zaprzestaje działań, które są dla niego krzywdzące i skutkują niewywiązywaniem się z obowiązku szkolnego.

W takiej sytuacji dyrektor szkoły zwraca się do sądu rodzinnego z wnioskiem o podjęcie odpowiednich środków wynikających z ustawy o postępowaniu z nieletnimi.

 

7. Dokumentacja zgłoszenia

Opis podjętych przez szkołę działań: kontakt z rodzicami, rozmowa z uczniem, zaproponowanie pomocy psychologicznej poza szkołą.

 

8. Monitorowanie sytuacji

Kontakt z uczniem i jego rodzicami: upewnienie się, czy nie jest np. potrzebne dalsze wsparcie; sprawdzanie, jak realizuje obowiązek szkolny, czy bierze udział we wszystkich zajęciach.

Opracowane na podstawie ,,Szkolne standardy bezpieczeństwa dzieci i młodzieży online” - Fundacja Dzieci Niczyje

 

Procedura reagowania na zgłoszenia dotyczące szkodliwych treści w szkole

 

1. Niebezpieczne treści

 

Pojęcie niebezpieczne (szkodliwe) treści jest określeniem szerszym niż treści nielegalne. Polskie prawo za nielegalne uznaje materiały zawierające pornografię dziecięcą, pornografię związaną z prezentowaniem przemocy, propagowanie faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju, szerzenie nienawiści wobec jednostki lub grupy społecznej ze względu na jej pochodzenie, kulturę, wyznanie lub ze względu na jej bezwyznaniowość. Lista materiałów uznawanych za szkodliwe jest dłuższa, obejmuje te, które mogą wywrzeć negatywny wpływ na niedojrzałą psychikę młodych ludzi. Do treści szkodliwych zalicza się: materiały promujące samookaleczanie, samobójstwa, skrajne odchudzanie, rozpowszechniające nienawiść, promujące zażywanie narkotyków.

 

2. Procedura reagowania

 

1. Ujawnienie przypadku pojawienia się szkodliwych treści w szkole.

Informacja o kontakcie uczniów ze szkodliwymi treściami może dotrzeć do nauczyciela/pedagoga z różnych źródeł: od samych uczniów, ich rodziców lub innych nauczycieli.

2.Ustalenie okoliczności zdarzenia.

• Poinformowanie o fakcie rozpowszechniania szkodliwych treści wychowawcy klasy, pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora.

• Zabezpieczenie dowodów.

Zebranie informacji na temat szkodliwych treści, miejsca ich wystąpienia oraz ewentualnych sprawców. Wydrukowanie i zapisanie w formie zrzutów ekranu wszystkich dowodów rozpowszechniania niewskazanych obrazów w sieci; zachowanie SMS-ów. Jeśli treści są nielegalne, nieodpowiednio zabezpieczone lub niezgodne z regulaminem danej strony – kontakt z administratorem strony.

• Ustalenie okoliczności zdarzenia: identyfikacja sprawcy zdarzenia (osoby, która rozpowszechniała szkodliwe treści), ustalenie, kim są świadkowie zdarzenia.

• Współpraca z pracownikiem/nauczycielem zarządzającym dostępem do sieci w szkole.

Pomoc w zabezpieczeniu dowodów, konfiguracji zabezpieczeń sieci szkolnej blokujących dostęp do szkodliwych materiałów.

3. Diagnoza potrzeb i działania wobec uczniów zaangażowanych w rozpowszechnianie szkodliwych treści (edukacja, warsztaty z grupą/klasą lub rozmowa na temat treści, jeżeli np. mają negatywny wpływ na rozwój poznawczy, emocjonalny i są np. psychomanipulacją).

4. Zdecydowany komunikat ze strony szkoły, że takie materiały nie są w szkole akceptowane.

 

3. Działania wobec sprawcy i osób uczestniczących.

 

1. Ustalenie okoliczności zdarzenia: rozmowa/spotkanie uczniów z nauczycielem/pedagogiem na temat przesyłanych treści (jakie emocje budzi prezentowany materiał, do jakich działań ich zachęca i jak wpływa na wyobrażenia na temat otaczającego świata); omówienie konsekwencji zdarzenia dla

osób mających kontakt ze szkodliwymi treściami – w tym też konsekwencji wynikających ze złamania regulaminu szkoły.

2. Rozmowa z uczestnikami zdarzenia (z każdym osobno).

Jeżeli szkodliwe treści rozpowszechnia grupa uczniów, działania interwencyjne warto zacząć od lidera grupy.

3. Powiadomienie rodziców uczniów o wydarzeniu i zapoznanie, w miarę możliwości, z materiałem dowodowym. Poinformowanie rodziców o działaniach podjętych przez szkołę wobec ucznia i podjęcie współpracy z rodzicami w celu rozwiązania problemu.

4. Zapewnienie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczestnikom zdarzenia.

5.Wsparcie informacyjne dotyczące możliwych działań wobec szkodliwych treści, informacja dotycząca formy ich zgłaszania do Dyżurnet.pl (punkt kontaktowy zajmujący się zwalczaniem nielegalnych treści w Internecie), zabezpieczania dowodów.

6. Podjęcie interwencji prawnej.

Interwencja prawna przeprowadzona przez szkołę możliwa jest w przypadku naruszenia zakazu rozpowszechniania:

• pornografii z udziałem małoletniego – art. 202 § 3 kk

• treści propagujących publicznie faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołujących do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych – art. 256 i art.

257 kk.

Inne formy interwencji:

• kontakt z administratorem/moderatorem w sytuacji, gdy treści są nielegalne, nieodpowiednio zabezpieczone lub niezgodne z regulaminem danej strony.

7. Dokumentacja zgłoszenia.

Opracowane na podstawie ,,Szkolne standardy bezpieczeństwa dzieci i młodzieży online” - Fundacja Dzieci Niczyje

 

Procedura reagowania na zgłoszenia dotyczące niebezpiecznych kontaktów/groomingu

 

1. Ujawnienie przypadku uwodzenia.

Informacja o niebezpiecznych kontaktach podejmowanych przez ucznia/uczennicę może dotrzeć do nauczyciela/pedagoga z rożnych źródeł. Zdarzenie może być zgłoszone przez ucznia, rodziców, świadków lub innych nauczycieli.

 

2. Rozmowa z uczniem.

Zebranie informacji na temat sytuacji uwodzenia, jego formy, miejsca wystąpienia, czasu trwania, sprawcy i ofiary.

 

3. Ustalenie okoliczności zdarzenia.

• Poinformowanie o fakcie przemocy wychowawcę klasy, pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora.

• Zabezpieczenie dostępnych dowodów i zebranie informacji na temat zagrożenia bezpieczeństwa dziecka, jego formy, częstotliwości i miejsca wystąpienia.

 

4. Dokumentacja zgłoszenia

Opis sytuacji – okoliczności, dowody, osoby biorące udział w zdarzeniu, podjęte działania; ustalenia z poszczególnymi uczniami.

 

5. Powiadomienie rodziców ucznia/uczennicy o zdarzeniu i zapoznanie, w miarę możliwości, z materiałem dowodowym.

podjęcie współpracy z rodzicami w celu udzielenia wsparcia dziecku.

 

6. Zapewnienie na terenie szkoły wsparcia psychologicznego krzywdzonemu dziecku bądź polecenie specjalistycznej placówki.

 

7. Monitorowanie sytuacji

- kontakt z poszkodowanym dzieckiem i jego rodzicami, upewnienie się, czy nie jest potrzebne udzielenie dalszego wsparcia.

 

8. Wsparcie informacyjne.

W celu uzyskania porady dotyczącej możliwości dalszych działań w stosunku do sytuacji uwodzenia dziecka w sieci, informacji dotyczącej zabezpieczania dowodów, wskazówek dotyczących bezpośredniej pomocy specjalistycznej, kontakt z zespołem pomocy w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa online Helpline.org.pl. Kontakt możliwy jest pod bezpłatnym numerem telefonu 800 100 100 oraz przez czat, od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-18.00, jak również poprzez formularz: Zadaj nam pytanie na stronie www.helpline.org.pl i e-mail: helpline@helpline.org.pl.

 

9. Podjęcie interwencji prawnej.

Interwencja prawna przeprowadzona przez szkołę możliwa jest w przypadku naruszenia prawa:

• naruszenie wizerunku (publikowanie wizerunku nagiej osoby małoletniej, rozpowszechnienie pornografii z udziałem małoletniego) – art. 202 § 3 kk,

• w przypadku groomingu interwencja jest możliwa na podstawie art. 200a kk.

W sytuacji podejrzenia groomingu zaleca się konsultację z organami ścigania i ewentualne zawiadomienie dotyczące podejrzenia popełnienia przestępstwa.

Opracowane na podstawie ,,Szkolne standardy bezpieczeństwa dzieci i młodzieży online” - Fundacja Dzieci Niczyje.